Τα κτήρια ευθύνονται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο τομέας αυτός διευρύνεται, πράγμα που μετά βεβαιότητας θα αυξήσει την ενεργειακή του κατανάλωση. Συνεπώς η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και η χρήση ανανεώσιμων πηγών στον κτηριακό τομέα αποτελούν σημαντικά μέτρα που απαιτούνται για τη μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου και την ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού. Με τους περί Ρύθμισης της Ενεργειακής Απόδοσης των Κτηρίων Νόμους του 2006 έως 2012 η Κύπρος έχει ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο την Οδηγία 2010/31/ΕΕ που στοχεύει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων με τη λήψη διαφόρων μέτρων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις εξωτερικές κλιματολογικές συνθήκες, τις κλιματικές απαιτήσεις των εσωτερικών χώρων καθώς και το βέλτιστο από πλευράς κόστους επίπεδο.
Τα μέτρα αυτά είναι:
(α) θέσπιση γενικού πλαισίου για μεθοδολογία υπολογισμού της συνολικής ενεργειακής απόδοσης κτηρίων,
(β) ο καθορισμός απαιτήσεων ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης για νέα κτήρια και κτηριακές μονάδες,
(γ) ο καθορισμός ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης για υφιστάμενα κτήρια και κτηριακές μονάδες που υφίστανται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας,
(δ) ο καθορισμός ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης σε στοιχεία του κελύφους του κτηρίου όταν τοποθετούνται εκ των υστέρων ή αντικαθίστανται,
(ε) η έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης για όλα τα νέα κτήρια και κτηριακές μονάδες και για όλα τα κτήρια και κτηριακές μονάδες που ενοικιάζονται ή πωλούνται,
(στ) η καθιέρωση τακτικών επιθεωρήσεων των εγκαταστάσεων θέρμανσης με λέβητα και των συστημάτων κλιματισμού,
(ζ) η καθιέρωση απαιτήσεων που αφορούν τη σωστή διαστασιολόγηση, εγκατάσταση, ρύθμιση και λειτουργία τεχνικών συστημάτων που εγκαθίστανται σε υφιστάμενα κτήρια ή αντικαθίστανται ή αναβαθμίζονται,
(η) η προώθηση των κτηρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας με στόχο όλα τα νέα κτήρια που κατασκευάζονται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2020 να είναι κτήρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας
Τα κτήρια συμβάλλουν ουσιαστικά στην κατανάλωση ενέργειας μακροπρόθεσμα λόγω του μεγάλου κύκλου ζωής τους και ως εκ τούτου είναι πολύ σημαντική η θέσπιση κατάλληλων μέτρων για την εξοικονόμηση και αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας, τόσο στα νέα όσο και στα υφιστάμενα κτήρια που ανακαινίζονται. Για το σκοπό αυτό όλα τα νέα κτήρια πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες. Οι μεγάλης κλίμακας ανακαινίσεις υφιστάμενων κτηρίων, ανεξαρτήτου μεγέθους, δίνουν την ευκαιρία για τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Ωστόσο, η βελτίωση της συνολικής ενεργειακής απόδοσης ενός υφιστάμενου κτηρίου δεν συνεπάγεται αναγκαστικά συνολική ανακαίνισή του, αλλά θα μπορούσε να περιορίζεται στα μέρη εκείνα που αφορούν κατεξοχήν την ενεργειακή απόδοση του κτηρίου και τα οποία παρουσιάζουν ευνοϊκή σχέση κόστους-οφέλους.
Για την εφαρμογή των πιο πάνω και σύμφωνα με το άρθρο 15 του Νόμου, ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού με Διάταγμα καθορίζει τις απαιτήσεις ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης κτηρίου. Για την έκδοση του Διατάγματος ο υπουργός συμβουλεύεται τη θεσμοθετημένη από το Νόμο Συμβουλευτική Επιτροπή Προώθησης της Εξοικονόμησης Ενέργειας στα Κτήρια και Προώθησης των Κτηρίων με Σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας.
Το πρώτο Διάταγμα Απαιτήσεων Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης που εκδόθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2007, καθόριζε για πρώτη φορά μέγιστους επιτρεπόμενους συντελεστές θερμοπερατότητας για νέα κτήρια και για κτήρια άνω των 1000 τμ. που υφίστανται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας. Από το 2010 προστέθηκε ως απαίτηση ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης όλα τα νέα κτήρια και τα κτήρια άνω των 1000 τ.μ. που υφίστανται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας να έχουν τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία Β στο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Το 2013 οι μέγιστοι συντελεστές θερμοπερατότητας μειώθηκαν κατά 15%, ενώ τέθηκαν για πρώτη φορά μέγιστοι συντελεστές θερμοπερατότητας για στοιχεία του κελύφους που αντικαθίστανται ή τοποθετούνται εκ των υστέρων σε υφιστάμενα κτήρια ανεξαρτήτως του αν θα γίνουν ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας ή όχι. Ταυτόχρονα τέθηκε ελάχιστο ποσοστό της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας που πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές για κτήρια που δεν χρησιμοποιούνται ως κατοικίες. Το 2016 οι συντελεστές θερμοπερατότητας του κελύφους του κτηρίου μειώθηκαν ακόμη περισσότερο με στόχο η σχέση κόστους οφέλους στον κύκλο ζωής του κτηρίου να βρίσκεται στα βέλτιστα επίπεδα, ενώ παράλληλα ελάχιστα ποσοστά ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη συνολική κατανάλωση ενέργειας γίνονται υποχρεωτικά για όλους τους τύπους κτηρίων. Σύμφωνα με το νέο Διάταγμα που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2017, όλα τα κτήρια που υφίστανται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας πρέπει να έχουν στο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης ενεργειακή κατηγορία ίση ή καλύτερη από Β στον βαθμό που αυτό είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό.
Αιτήσεις από 2 Ιουλίου
Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (ΥΕΕΒΤ) ανακοινώνει τη λειτουργία του σχεδίου στήριξης «Σχέδιο για Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) για ίδια κατανάλωση».
Το Σχέδιο περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες επενδύσεων:
Κατηγορία A: Φωτοβολταϊκά συστήματα (ΦΒ) δυναμικότητας μέχρι 10kW συνδεδεμένα με το δίκτυο με τη μέθοδο συμψηφισμού μετρήσεων (net-metering) για όλους τους καταναλωτές. Συνολική Διαθέσιμη Ισχύς: 20MW
- Υποκατηγορία A1: ΦΒ συστήματα σε κατοικίες οι οποίες χρησιμοποιούνται ως μόνιμες κατοικίες από οικιακούς καταναλωτές. Συνολική Διαθέσιμη Ισχύς : 5 MW. · Υποκατηγορία A2: ΦΒ συστήματα εγκατεστημένα σε υποστατικά μη οικιακών καταναλωτών. Συνολική Διαθέσιμη Ισχύς : 15 MW.
Κατηγορία Β: Εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ με τη μέθοδο του συμψηφισμού λογαριασμών (net-billing). Συνολική Διαθέσιμη Ισχύς : 40 MW
- Στην κατηγορία του συμψηφισμού λογαριασμών (net-billing) μπορούν να ενταχθούν συστήματα ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά συστήματα, συστήματα εκμετάλλευσης βιομάζας/βιοαερίου κ.τ.λ.) που είναι εγκατεστημένα σε εμπορικά και βιομηχανικά υποστατικά και σε δημόσια κτήρια. · Η ισχύς του κάθε συστήματος ΑΠΕ που δύναται να εγκατασταθεί, κυμαίνεται από 10kW μέχρι 10ΜW ανά λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Κατηγορία Γ: Αυτόνομα Φωτοβολταϊκά συστήματα μη ενωμένα με το δίκτυο. Συνολική Διαθέσιμη Ισχύς : Χωρίς περιορισμό. Δικαίωμα υποβολής έχει κάθε καταναλωτής.
Υποβολή αιτήσεων
Στην Κατηγορία A: Συμψηφισμός Μετρήσεων (net-metering), αιτήσεις θα γίνονται δεκτές από τις 2 Ιούλιου 2018, μέχρι να συμπληρωθεί η μέγιστη διαθέσιμη δυναμικότητα της κάθε υποκατηγορίας επενδύσεων ή μέχρι τις 15/06/2020 ή μέχρι την έκδοση οποιασδήποτε αναθεώρησης του Σχεδίου.
Στην Κατηγορία Β: Συμψηφισμός Λογαριασμών (net-billing) αιτήσεις θα γίνονται δεκτές από τις 2 Ιούλιου 2018 ή μέχρι τις 30/10/2018 ή μέχρι να συμπληρωθεί η μέγιστη διαθέσιμη δυναμικότητα της κατηγορίας. Σημειώνεται ότι όσοι αιτητές επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση στο Σχέδιο της κατηγορίας Αυτοπαραγωγής (το οποίο εξαγγέλθηκε στις 05/05/17), με το καθεστώς που ίσχυε στο προηγούμενο Σχέδιο θα έχουν δικαίωμα να το πράξουν άμεσα.
Οι καταναλωτές που έχουν ήδη εγκατεστημένο σύστημα ΑΠΕ στα υποστατικά τους, ενταγμένο στην κατηγορία της Αυτοπαραγωγής, θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για αλλαγή κατηγορίας και ένταξη του συστήματός τους στην Κατηγορία του Συμψηφισμός Λογαριασμών (net-billing) από τις 28/09/18, και αφού εξασφαλίσουν όλες τις απαραίτητες άδειες .
Η παραλαβή αιτήσεων για την υποκατηγορία A1.ΦΒ – Ευάλωτοι καταναλωτές, που αναφέρεται στο Σχέδιο «Σχέδιο για Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για ίδια κατανάλωση» το οποίο εξαγγέλθηκε στις 05/05/17, θα συνεχιστεί μέχρι να συμπληρωθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ για τη συγκεκριμένη υποκατηγορία.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται ως ακολούθως:
Κατηγορία Α: Οι αιτήσεις υποβάλλονται στα κατά τόπους Περιφερειακά Γραφεία της ΑΗΚ, υπό την ιδιότητά της ως Διαχειριστής Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ).
Κατηγορία Β (συμπεριλαμβανομένης και της Κατηγορίας Αυτοπαραγωγής) : Οι αιτήσεις που αφορούν έργα με ισχύ έως και 8MW θα υποβάλλονται στα Περιφερειακά Γραφεία του Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ-ΑΗΚ), ενώ οι αιτήσεις που αφορούν έργα με ισχύ μεγαλύτερη των 8MW θα υποβάλλονται στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ).
Κατηγορία Γ: Οι αιτήσεις υποβάλλονται προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ).
Για περισσότερες πληροφορίες και έντυπα αιτήσεων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού www.mcit.gov.cy (κεντρική σελίδα → Υπηρεσία Ενέργειας → Τομείς Πολιτικής → Σχέδια Χορηγιών → Σχέδιο για Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για ίδια κατανάλωση), της ΡΑΕΚ www.cera.org.cy και της ΑΗΚ www.eac.com.cy καθώς και στα κατά τόπους επαρχιακά γραφεία του ΥΕΕΒΤ, της ΑΗΚ και στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου.