Ένας από τους λόγους έξωσης θέσμιου ενοικιαστή από υποστατικό αποτελεί η υπενοικίαση του υποστατικού, παρά τη ρητή υποχρέωση του ενοικιαστή για μη υπενοικίαση και το Δικαστήριο θεωρεί σε τέτοια περίπτωση λογική την έκδοση του διατάγματος έξωσης.
Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ο ενοικιαστής παρά τη ρητή απαγόρευση που υπάρχει στο ενοικιαστήριο έγγραφο για μη υπενοικίαση, εκχώρηση ή παραχώρηση άδειας χρησιμοποίησης υπό τρίτου του ενοικιαζόμενου υποστατικού, εν τούτοις παραβαίνει αυτή την υποχρέωση, άρθρο 11 (1) (δ) του περί Ενοικιοστασίου Νόμου 23/83.
Επίσης, το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που ο ενοικιαστής έχει υπενοικιάσει ή άλλως αποχωριστεί της κατοχής ολοκλήρου ή οιουδήποτε μέρους του υποστατικού και πραγματοποιεί, είτε άμεσα είτε έμμεσα, τέτοιο κέρδος το οποίο σε σχέση με το ενοίκιο το οποίο πληρώνει είναι παράλογα δυσανάλογο, άρθρο 11 (1) (ε).
Συνήθως, σε ενοικιαστήρια έγγραφα υπάρχει ρητή πρόνοια ότι ο ενοικιαστής δεν έχει δικαίωμα υπενοικίασης, εκχώρησης ή παραχώρησης άδειας χρήσης υπό τρίτου, του όλου ή μέρους του ενοικιαζόμενου υποστατικού, χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη.
Είναι όμως ενδεχόμενο να γίνεται αναφορά ότι αυτό επιτρέπεται αν ο ενοικιαστής συστήσει εταιρεία ή δώσει την κατοχή σε μέλη της οικογένειας του ή ότι ο ιδιοκτήτης παρά την απαγόρευση δεν δικαιούται παράλογα να αρνείται να δώσει τη συγκατάθεση του. Το περιεχόμενο και οι όροι του ενοικιαστηρίου εγγράφου αποτελούν πρωταρχικό στοιχείο, το οποίο θα εξετάσει το Δικαστήριο, καθώς επίσης την ταυτότητα των φυσικών προσώπων που βρίσκονται στο ακίνητο και μαζί με όλες τις σχετικές περιστάσεις θα αποφασίσει αν πρέπει να εκδώσει ή όχι το διάταγμα έξωσης.
Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί και η αποστολή/επίδοση από τον ιδιοκτήτη γραπτής προειδοποίησης στον ενοικιαστή ένα τουλάχιστο μήνα προηγουμένως που να τον καλεί να εκκενώσει και εγκαταλείψει το ενοικιαζόμενο υποστατικό. Περαιτέρω, θα πρέπει ο ενοικιαστής να είναι θέσμιος, ιδιότητα την οποία αποκτά όταν η χρονική περίοδος της πρώτης ενοικίασης έχει μεν λήξει αλλά αυτός διατηρεί την κατοχή του υποστατικού. Επίσης, το ακίνητο θα πρέπει βρίσκεται μέσα στα όρια ελεγχόμενης περιοχής από το ενοικιοστάσιο, να έχει συμπληρωθεί πριν την 31.12.99 και να ενοικιαζόταν ή προσφερόταν προς ενοικίαση κατά την εν λόγω ημερομηνία.
Η υπενοικίαση μπορεί να αποτελεί αυτοτελή ή διαζευκτικό λόγο έξωσης, αρκεί ο ιδιοκτήτης να πείσει το Δικαστήριο ότι έγινε υπενοικίαση και ότι συντρέχουν οι λόγοι για έκδοση του διατάγματος ανάκτησης κατοχής. Η πληρωμή του ενοικίου π.χ. από εταιρεία αντί του ενοικιαστή από μόνη της δεν αποδεικνύει υπενοικίαση ή ενοικίαση του υποστατικού ή την κατοχή του από αυτή. Χρειάζεται μαρτυρία που να αποδεικνύει ότι ο ενοικιαστής έχει αποξενωθεί της κατοχής και ότι το νέο πρόσωπο που διαμένει ή διεξάγει εργασίες ή επιχείρηση στο υποστατικό είναι άλλο από τον ενοικιαστή.
Σύμφωνα με το άρθρο 28 (1) του Νόμου, το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει το διάταγμα έξωσης εναντίον τόσο του ενοικιαστή όσο και του υπενοικιαστή όταν ο ενοικιαστής παρεμποδίζεται από τους όρους της ενοικίασης να προβεί σε υπενοικίαση ή όταν ο υπενοικιαστής χρησιμοποιεί το υποστατικό για παράνομους ή ανήθικους σκοπούς. Το διάταγμα ανάκτησης κατοχής θα πρέπει να αναφέρει κατά πόσο θα εφαρμοστεί ή όχι εναντίον του υπενοικιαστή. Η επιλογή ανήκει στον ιδιοκτήτη και είναι δυνατή η έκδοση διατάγματος έξωσης εναντίον μόνο του ενοικιαστή και η διατήρηση του υπενοικιαστή στο υποστατικό.
Η πρόεδρος του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων Λεμεσού κα Χρ. Ραγουζαίου σε απόφαση της που αφορούσε θέσμιο ενοικιαστή που καθυστερούσε την καταβολή ενοικίων και ισχυριζόταν ότι προέβη σε υπενοικίαση, έκρινε ότι ο ενοικιαστής σε κανένα στάδιο δεν εξασφάλισε τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη για να υπενοικιάσει το μίσθιο. Ούτε πριν την έναρξη της μεταξύ των διαδίκων δικαστικής διαδικασίας ενημέρωσε τον ιδιοκτήτη για το γεγονός της υπενοικίασης, παρά τη ρητή και συνεχιζόμενη υποχρέωση του να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη προτού προβεί σε υπενοικίαση. Το γεγονός ότι ο ιδιοκτήτης δεν είχε δικαίωμα να αρνηθεί αδικαιολόγητα να παραχωρήσει τη συγκατάθεση του, δεν αναιρούσε την υποχρέωση του ενοικιαστή να αποταθεί σε αυτόν προς εξασφάλιση συγκατάθεσης προτού υπενοικιάσει το μίσθιο.
Έκρινε ότι ο ενοικιαστής εμποδιζόταν να προβεί σε υπενοικίαση, αφού το δικαίωμα τελούσε υπό όρους οι οποίοι δεν τηρήθηκαν. Οι περιστάσεις δικαιολογούσαν την έκδοση διαταγής για εφαρμογή του διατάγματος έξωσης σε βάρος του υπενοικιαστή και προς τούτο εξέδωσε το διάταγμα εναντίον του ενοικιαστή λόγω μη πληρωμής ενοικίων και το διάταγμα να εφαρμοστεί εναντίον και οποιουδήποτε υπενοικιαστή.
Δικηγόρος στη Λάρνακα